6. การพัฒนาบุคลิกภาพของครู
การพัฒนาบุคลิกภาพ
หมายถึง การวิเคราะห์บุคลิกภาพของแต่ละคนว่าเหมาะสมเพียงใด
แล้วพยายามปรับปรุงแก้ไขส่วนที่ยังขาดหรือบกพร่องให้เหมาะสม
หรือเป็นไปได้ในลักษณะที่ตนปรารถนา
การพัฒนาบุคลิกภาพของครู หมายถึง การแก้ไข ปรับปรุง
และฝึกฝนบุคลิกภาพทั้งทางด้านร่างกาย บุคลิกภาพทางด้านอารมณ์
บุคลิกภาพทางด้านสังคม และบุคลิกภาพทางด้านสติปัญญาของครู
ให้เหมาะสมในการประกอบวิชาชีพครู
การพัฒนาได้มีผู้ให้ความหมายไว้แตกต่างกันดังนี้
1) การพัฒนา คือ วิธีการอย่างหนึ่งที่ทําให้มนุษย์มีการดํารงชีวิตอยู่ได้อย่างเป็นสุข
(Good life) โดยจะต้องมีการจัดหาปัจจัยต่าง ๆ
ทั้งเชิงปริมาณและคุณภาพมาปรับปรุงสภาพทางวัตถุที่จําเป็นต่อการดํารงชีวิตเพื่อให้มีอิสระจากการอยู่ใต้อํานาจของธรรมชาติความขาดแคลน
หรือสิ่งอื่นใดที่กดดันให้ชีวิตขาดเกียติยศและชื่อเสียง
2) การพัฒนา คือ กระบวนการเปลี่ยนแปลงทางสังคมรูปแบบหนึ่ง
ที่มีการนําเอาความคิดใหม่(Innovation) เข้ามาในระบบสังคม
ซึ่งจะทําให้ชีวิตความเป็นอยู่
รายได้ต่อหัวของบุคคลสูงขึ้นอับเนื่องมาจากใช้วิธีการผลิตที่ทันสมัย
และจัดระบบของสังคมให้ดีขึ้น
3) การพัฒนา คือ กระบวนการที่ทําให้เกิดการเปลี่ยนแปลง
โดยการจัดสรรทรัพยากรของสังคม
เพื่อการเปลี่ยนแปลงที่จะทําให้บรรลุเป้าหมายที่สังคมนั้นได้เลือกสรรแล้ว
ด้วยการควบคุมอัตราการเปลี่ยนแปลงให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ
การพัฒนาบุคลิกภาพ คือ การเปลี่ยนแปลงให้บุคลิกภาพดีขึ้น
และดํารงชีวิตอยู่ได้อย่างเป็นสุข มีความมั่นใจในตนเอง มีพลังในการทํางาน
เกิดเป็นกระบวนการที่ทําให้มีการเปลี่ยนแปลงใทางที่ดีขี้น และมีทัศนคติที่ดีขึ้นมี
กระบวนการดังนี้
1) การวิเคาะห์ตนเอง
เป็นกระบวนการที่บุคคลเริ่มสำรวจบุคลิกภาพและลักษณะนิสัยของตนเอง เพื่อที่จะได้รู้ตนเองนั้นมีลักษณะบุคลิกภาพและลักษณะนิสัยอย่างไรบ้างและ
บุคลิกภาพที่มีอยู่นั้นควรกับความต้องการของสังคมหรือไม่
เคยมีปัญหาใดในการแสดงบุคลิกภาพบ้างหรือไม่ การสำรวจตนเองจะทำได้ใน 2 ทางคือ
1.1) การวิเคราะห์ตนเอง
เป็นการที่บุคคลพยายามค้นหาองค์ประกอบบุคลิกภาพของตนเองเพื่อได้ทราบว่าองค์
ประกอบแต่ละอย่างนั้นมีความสมบูรณ์ถูกต้อง
อย่างไรบ้างเมื่อแยกวิเคราะห์องค์ประกอบต่างๆ แล้ว
ก็ควรจะประเมินสรุปบุคลิกภาพของตนเองว่าควรจะคงไว้ในส่วนใดและควรจะปรับปรุง
ในส่วนใด ที่สำคัญคือผู้วิเคราะห์ตนเองจะต้องยอมรับในข้อบกพร่องเพื่อการแก้ไขต่อไป
ด้วย
1.2) การรับฟังความคิดเห็นจากผู้อื่น
โดยปกติแล้วมนุษย์จะมีความลำเอียงเข้าข้างตนเองเสมอๆ
ดังนั้นการวิเคราะห์ตนเองเพียงประการเดียว
อาจจะยังไม่ได้ข้อมูลที่ถูกต้องเพียงพอในการปรับปรุงบุคลิกภาพ
จึงจำเป็นจะต้องประเมินตนเองโดยการอาศัยการมองของผู้อื่นว่าเขาคิดอย่างไร
ต่อบุคลิกภาพของเรา เพื่อจะได้นำส่วนที่บกพร่องมา แก้ไขต่อไป
2) การปรับปรุงแก้ไข
เมื่อบุคคลสำรวจตนเองได้ข้อมูลมากเพียงพอแล้ว
บุคคลควรจะประมวลสรุปบุคลิกภาพเพื่อรู้จักตนเองใน 3 ลักษณะคือ
2.1) อุปนิสัยและนิสัยของตนเอง
2.2) ลักษณะส่วนรวมของตนเอง
2.3) บทบาทของตนเอง
3) การแสดงออกใหม่หรือการฝึกฝนตนเอง
เป็นการนำข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์ตนเองแล้วมาตรวจพบข้อบกพร่องต่างๆ
ซึ่งจำเป็นจะต้องมีการปรับปรุง โดยการที่บุคคลจะต้องมองหาลักษณะบุคลิกภาพที่จะเป็นแบบอย่างที่จะใช้ในการ
ปรับปรุงต่อไปแล้วพยายามเตือนตนเอง
ให้ละทิ้งบุคลิกภาพและลักษณะนิสัยเดิมที่บกพร่อง
แล้วพยายามปฏิบัติตามแบบอย่างของบุคลิกภาพและลักษณะนิสัยใหม่
การปรับปรุงบุคลิกภาพและลักษณะนิสัยเป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลาและจะต้องมี
ความตั้งใจจริง
โดยตัวของบุคคลที่จะปรับปรุงบุคลิกภาพเองจะต้องให้ความเอาใจใส่เป็นพิเศษ
ด้วยการยอมรับข้อบกพร่องของตนและผลที่มีต่อตนเองและผู้อื่นเป็นประการสำคัญ
ทั้งต้องรู้จักแสวงหาหนทางที่จะช่วยให้
ตนเองได้รับรู้บุคลิกภาพและลักษณะนิสัยที่สร้างสรรค์อันควรต่อการเสริมสร้าง
ให้เกิดขึ้น . 4.การประเมินผลตนเอง
เป็นการสำรวจตรวจสอบขั้นสุดท้าย หลังจากได้กระทำตามขั้นตอนที่ได้วางแผนไว้
หรือตั้งใจไว้ การประเมินผลทางบุคลิกภาพ ควรผู้อื่นประเมินด้วย
จะทำให้มั่นใจมากขึ้น
บุคลิกภาพที่ดีของครูจะเป็นเครื่องมือสำคัญอย่างยิ่งอย่างหนึ่งที่จะสร้างความประทับใจ
ความศรัทธาและความน่าเชื่อถือให้เกิดขึ้นแก่ผู้พบเห็น
นักจิตวิทยาการศึกษาให้ความสำคัญเรื่องบุคลิกภาพอย่างมาก
เพราะเชื่อว่าบุคลิกภาพเป็นการจัดระบบพฤติกรรมของบุคคลที่ไม่เพียงแต่เป็นสิ่งที่แสดงออกถึงความแตกต่างของแต่ละบุคคลเท่านั้น
บุคลิกภาพยังเป็นตัวตนของคนแต่ละคนอีกด้วย
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น